Eneo la Rasi ya Mkumbuu (lililopo mwisho wa peninsula Kisiwa cha Pemba katika mwambao wa Afrika Mashariki) limeonyesha mabaki ya misikiti ya mbao na mawe. Awamu mbili za makazi zimetambuliwa: kwanza, kati ya karne ya 10 na 12 BK na pili, kati ya karne ya 14 na 16 BK. Uchimbaji wa kiakiolojia huko Rasi ya Mkumbuu umebaini kuwa wakati wa awamu ya kwanza ya makazi hapo, kulikuwa na mfululizo wa majengo ya mbao yenye sakafu ya udongo, meko, na sehemu za taka zinazohusika, mlolongo wa misikiti ya mawe, na jengo jingine la mawe. Hivi viliwakilishwa na miundo ya lundo la mchanga na takataka nyingi za ndani, na kupendekeza huenda eneo hilo lilianzishwa na Waislamu. Nyumba nyingi za mawe na anuwai ya nyenzo zilizochimbwa huko Rasi ya Mkumbuu zinathibitisha miunganisho mipana ya biashara na inapendekezwa kuwa mji muhimu wa wafanyabiashara. Hata hivyo, mmomonyoko mkubwa wa ardhi umesababisha upotevu wa maelfu ya mita za ardhi tangu karne ya 10.
-
Magofu ya jengo katika Rasi ya Mkuumbu
© Muhammed Yussuf Khamis -
Msikiti wa Ijumaa katika Rasi ya Mkuumbu
© Mark Horton
Msikiti mkubwa uliotambuliwa katika magofu ya Rasi ya Mkumbuu ulikuwa kwa muda fulani jengo kubwa zaidi la aina yake katika Afrika, kusini mwa Jangwa la Sahara.
Sources
1. Horton M. C. and Clark C. M. (1985) Archaeological Survey of Zanzibar, Azania: Archaeological Research in Africa [Link]
2. Wynne-Jones S. and LaViolette A. J. (2017). The Swahili World. Routledge.